O tym co było i o tym co wydarzy się na rynku ubezpieczeń
Mijający 2015 rok przyniósł wiele zmian na rynku ubezpieczeń, a także obfitował w szereg wydarzeń, które znacząco zmieniły podejście zwykłego Kowalskiego do tematu zabezpieczania, ubezpieczenia i oszczędzania.
Największa szkoda ubezpieczeniowa w Polsce
Początek roku rozpoczął się od płonącego Mostu Łazienkowskiego w Warszawie. Naprawa szkody, a dokładnie rozebranie mostu i zbudowanie nowego, kosztowała ponad 120 mln zł (!). Miasto Stołeczne posiadało ubezpieczenie mienia, jednak suma ubezpieczenia była mocno zaniżona i ubezpieczyciel deklarował wypłatę odszkodowania w wysokości jedynie 3 mln złotych. Co z resztą pieniędzy? Skąd je wziąć? W tym momencie rozpoczęły się dyskusje o niedoubezpieczeniu, zapisach w ogólnych warunkach ubezpieczeń o stosowaniu zasady proporcji, czyli zaniżaniu odszkodowania w przypadku zaniżenia wartości mienia. Do dnia dzisiejszego zdania są podzielone czy zapis stosowania proporcji jest uzasadniony czy też nie, ale powołując się na pierwszy z brzegu wyrok Sądu Najwyższego (Sygn. Akt V CSK 470/14) – ubezpieczyciel, w tym konkretnym przypadku, miał prawo obniżyć odszkodowanie zgodnie z zapisem w OWU o taki procent (w tym wypadku 43,32%) o jaki ubezpieczający zaniżył wartość ubezpieczanego mienia.
Gorący okres na oszczędzanie
W tym czasie rozdmuchany został problem tak zwanych „uefek”. UFK to ubezpieczenie na życie z dożyciem, czyli oszczędzaniem na przyszłość(np. na emeryturę), gdzie część składki inwestowana była w fundusze. Wszystko brzmi ciekawie i interesująco, można na tym zarobić więcej niż na lokacie, ale… Tym „ale” były zapisy w ogólnych warunkach ubezpieczeń w postaci tabeli opłat i prowizji. Ubezpieczyciele zastrzegli sobie, że w okresie (zależnie od towarzystwa) od roku do 10 lat za rezygnację z ubezpieczenia będą pobierali opłatę manipulacyjną, która mogła wynieść nawet 100% wpłaconych kwot! Teoretycznie każdy klient podpisuje się na wniosku i i tym samym potwierdza, że zapoznał się z ogólnymi warunkami ubezpieczenia, jednak sprawą zajął się UOKiK, Sąd Najwyższy, KNF. Aktualnie towarzystwa rozsyłają listy z informacją o zmniejszeniu opłaty zgodnie z wytycznymi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta..
Rekomendacja U
Początek II kwartału, dokładnie 1 kwietnia, przyniósł Rekomendację U. Rekomendacja ta odnosi się do bancassurance. Komisja Nadzoru Finansowego postanowiła ukrócić działania banków, które do produktów bankowych dokładały ubezpieczenie nie zawsze przydatne klientowi (np. emeryt dostawał „w pakiecie” ubezpieczenie od utraty pracy). Rekomendacja U zrewolucjonizowała rynek bancassurance oraz rynek ubezpieczeń – czas oczekiwania na wpis w Rejestrze Agentów Ubezpieczeniowych wydłużył się z około 2 do 6, a nawet 8 tygodni. Od wprowadzenia Rekomendacji każdy pracownik banku chcąc zaproponować ubezpieczenie klientowi musi posiadać przeszkolenie w danym zakresie, czyli zdać egzamin „produktowy” w danym towarzystwie. Dla klientów zmiana ta oczywiście jest na plus, choć przed wejściem w życie projektu głośno dyskutowano czy nie odbije się to klientom czkawką poprzez zwiększenie marży, prowizji czy dowolnych innych opłat bankowych. Rekomendacja U, chcąc nie chcąc, wprowadziła zmiany w technologii informatycznej banków. Należało zintegrować systemy wewnątrz-bankowe z systemem ubezpieczeń. Niektóre banki jeszcze procesują integracje, podpisywanie umów agencyjnych, wdrażanie i rejestrację swoich pracowników, ale dzięki temu przy podpisywaniunp. umowy o kredyt nie trzeba być „skazanym” na obowiązkowe grupowe ubezpieczenie na życie i nieruchomości.
Odkrycie 2015 roku – BLS
Również 1 kwietnia zrewolucjonizowany został świat ubezpieczeń komunikacyjnych. Do tej daty klienci często, a może i zawsze, przy wyborze obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pojazdu mechanicznego kierowali się jedynie ceną. Wiele osób wychodziło z założenia: OC należy kupić gdziekolwiek, bo to poszkodowany będzie się „bił” o odszkodowanie z towarzystwem, ale AC trzeba mieć porządne, bo to chroni mnie. Z dniem 1 kwietnia zaczął obowiązywać BLS, czyli Bezpośrednia Likwidacja Szkód. Ośmiu ubezpieczycieli, w lipcu kolejnych dwóch, a od końca października kolejny, jedenasty (stanowiący 68% rynku) podpisali umowę o oferowanie swoim klientom BLS. - Bezpośrednia Likwidacja Szkód to najważniejszy projekt dla polskiego rynku ubezpieczeń w ostatnich latach. Dzięki wielomiesięcznej pracy przedstawicieli firm zrzeszonych w PIU, wypracowaliśmy rozwiązanie, umożliwiające poszkodowanym likwidację szkody u swojego ubezpieczyciela. Dzięki temu wielu klientów zacznie zwracać baczniejszą uwagę na jakość oferowanych usług – powiedział Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu PIU
Zmiany, zmiany, zmiany
Rok 2015 był owocny także w zmiany personalne. Jedni odchodzili, inni zmieniali tylko stanowiska lub towarzystwa. Pojawiły się także ciekawe kampanie. UFG na okres wakacyjny przygotował aplikację mobilną „Na Wypadek”. Dzięki niejkierowca prowadzony jest krok po kroku przez listę niezbędnych czynności, które należy wykonać po wypadku drogowym. Ponadto dzięki zeskanowaniu kodów QR z dowodów rejestracyjnych uczestników zdarzenia - automatycznie zebrane zostają poprawne dane o ubezpieczeniu pojazdów uczestniczących w wypadku. Wszystkie informacje zostają zapisane w telefonie i można je też przesłać na dowolny adres mailowy.
PBUK wraz z UFG uruchomili serwis WypadekbezOC.euz myślą o polskich kierowcach, którzy są poszkodowanymi w zagranicznym wypadku komunikacyjnym spowodowanym przez osobę kierującą pojazdem bez ważnego ubezpieczenia OC. Na stronie internetowej WypadekbezOC.eu wystarczy podać kraj, w którym miejsce miał wypadek drogowy, oraz nazwę państwa, w którym samochód sprawcy jest zarejestrowany (na podstawie tablic rejestracyjnych). Po wybraniu tych dwóch danych dostajemy informację, gdzie możemy zgłosić szkodę komunikacyjną i jak postępować.[1]
Mówiąc o zmianach trzeba pamiętać o łączących się towarzystwach, np. Compensa z Benefią, o zamykanych towarzystwach, np. UNIVERSUM TUnŻ S.A. i otwieranych – Pocztowe TUnŻ S.A.
Ważną datą w ubezpieczeniach jest również dzień 11.10.2015 r. W tym dniu Rzecznik Ubezpieczonych został przekształcony na Rzecznika Finansowego, zaczęła obowiązywać Ustawa o reklamacjach (dokładnie o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym). Od tego momentu podmioty rynkufinansowego mają 30 dni na rozpatrzenie reklamacji otrzymanej od klienta. Jeżeli nie dotrzymają tego terminu, to reklamacja jest uznana pozytywnie i wszelkie żądania klienta są zrealizowane. Nowa ustawa wymusiła zmiany systemowe nie tylko banków, ale i zakładów ubezpieczeń, zorganizowanie specjalnych stron, formularzy do przyjmowania reklamacji i jak najsprawniejszej ich analizy i rozpatrzenia.
W październiku prezydent Polski podpisał ustawę o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej[2]. Jakie faktyczne zmiany przyniesie ona dla klientów, ubezpieczycieli, pośredników przekonamy się za kilka tygodni. Na razie widać ruchy zakładów ubezpieczeń, które aneksują swoje umowy z agentami i dopisująinformację, że oferta przedstawiona klientowi jest zgodna z jego potrzebami.
Podsumowanie
Rok 2015 przyniósł spore zmiany na rynku ubezpieczeń i bancassurance oraz obfitował w ciekawe wydarzenia ubezpieczeniowe. Do najważniejszych zaliczam BLS, który naprawdę zrewolucjonizował rynek. Trzeba pamiętać też o zmianach w świecie ubezpieczeń pod względem rachunkowym – Solvency II, MSSF - ale w to nie będę wnikać. Oczywiście na efekty wszelkich zmian należy poczekać jeszcze kilka tygodni, miesięcy. Każda zmiana potrzebuje czasu na wdrożenie, zaaklimatyzowanie i rozpoczęcie „normalnego” życia.
Na 2016 rok patrzymy z niecierpliwością. W szczególności w kontekście planowanej ustawy nakładającej podatek na banki oraz na zakłady ubezpieczeń od aktywów i kapitału własnego.
[2] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20150001844