Choć wiele młodych Polek i Polaków oszczędza pieniądze (78 proc.), niewiele z nich przeznacza je na inwestycje. Do najpopularniejszych produktów oszczędnościowych i inwestycyjnych należą konta i lokaty bankowe oraz… gotówka. Mężczyźni częściej podejmują inwestycje uważane za bardziej ryzykowne - wynika z badania Autopay Finanse młodych w czasach niepewności.
Młodzi Polacy dostrzegają potrzebę oszczędzania. Prawie ośmiu na dziesięciu z nich twierdzi, że odkłada pieniądze. Wśród nich przeważają kobiety (82 proc.) oraz mieszkańcy dużych miast powyżej 100 tys. mieszkańców (82 proc.).
Ponad połowa badanych deklaruje, że celem oszczędzania jest dla nich zabezpieczenie przyszłości. Wiele Polaków i Polek planuje przeznaczyć odłożone pieniądze na budowę / zakup domu lub mieszkania (43 proc.) czy wyjazd wakacyjny (37 proc.). Na te cele zdecydowanie chętniej oszczędzają kobiety niż mężczyźni. Panowie z kolei częściej decydują się na oszczędności by zakupić motor czy samochód oraz odłożenie pieniędzy dla dzieci / wnuków, a także na emeryturę.
Cele oszczędzania różnią się w zależności od grupy wiekowej. Wraz z wiekiem maleje potrzeba zabezpieczenia przyszłości (również w postaci odkładania na emeryturę). Coraz mniej osób decyduje się także na oszczędzanie pieniędzy na okazje rodzinne, takie jak chrzest, komunia czy ślub. Rośnie z kolei odsetek osób odkładających fundusze na wakacje.
Mężczyźni częściej inwestują, chociaż wykazują się mniejszą wiedzą na ten temat
Wielu młodych Polaków nie decyduje się na zainwestowanie zaoszczędzonych środków. Robi to zaledwie co czwarty badany. Według deklaracji, powodem takiej sytuacji jest przede wszystkim brak wiedzy na temat finansów i inwestowania (50 proc.), niewystarczające środki (34 proc.) oraz niechęć do podejmowania ryzyka (20 proc.).
Według danych Eurostatu, stopa oszczędności gospodarstw domowych w Polsce w 2022 roku należała do najniższych w Unii Europejskiej, osiągając wartość poniżej zera. Statystycznie Polacy nie mają zatem wystarczających środków do podejmowania inwestycji, szczególnie tych obarczonych wysokim ryzykiem. Ze względu na różne doświadczenia z przeszłości oraz niedługą tradycję rynku kapitałowego w naszym kraju, Polacy wykazują nieufność wobec giełdy i instytucji finansowych. Wolą również mniejsze zyski w zamian za bezpieczeństwo.
Inwestowanie jest popularniejsze wśród mężczyzn niż wśród kobiet. Co ciekawe, to mężczyźni wykazują większą awersję do ryzyka. Bardziej niż kobiety wierzą jednak w swoją wiedzę i umiejętności.
Najbardziej znaną formą inwestycji wśród młodych Polek i Polaków są konta oszczędnościowe i lokaty, czyli najprostsze produkty inwestycyjne obarczone najmniejszym ryzykiem. Na podium znalazły się również kryptowaluty, o których głośno zrobiło się w ostatnich latach, oraz gotówka. Wielu badanych nie ma wystarczającej wiedzy na temat bardziej “zaawansowanych” produktów inwestycyjnych, takich jak akcje na giełdzie, obligacje skarbowe czy nieruchomości. Interesujący jest fakt, że pomimo iż kobiety rzadziej inwestują, mają większą znajomość produktów inwestycyjnych.
Młodzi Polacy niechętnie podejmują ryzyko
- Wśród produktów oszczędnościowych, z których korzystanie najczęściej deklarują respondenci, dominują te najprostsze, czyli konta oszczędnościowe i lokaty oraz gotówka. Wielu badanych, chcąc zabezpieczyć swoją przyszłość, twierdzi, że odkłada pieniądze na emeryturę, korzystając z produktów takich jak Pracownicze Plany Kapitałowe czy Indywidualne Konto Emerytalne. Niewielu Polaków przyznaje, że inwestuje w bardziej ryzykowne produkty, takie jak akcje czy kryptowaluty. Nasze badanie potwierdza zatem awersję Polaków i Polek do ryzyka - mówi Nina Wadowska, PR Managerka w Autopay.
Znacznie chętniej do inwestycji obarczonych wysokim ryzykiem przyznają się mężczyźni. Zdecydowanie częściej niż kobiety korzystają oni także z produktów takich jak PPK czy IKE. Kobiety wolą trzymać zaoszczędzone pieniądze na lokacie, koncie oszczędnościowym oraz w gotówce.
Co czwarta osoba w średnim wieku ma dom lub mieszkanie, za który spłaca kredyt. Z rodzicami mieszkają najczęściej osoby najmłodsze oraz mieszkańcy wsi. Wśród osób najmłodszych co czwarta wynajmuje, a wśród mieszkańców największych miast co piąta.
Autopay realizuje badanie dotyczące podejścia Polek i Polaków do finansów nieprzerwanie od ośmiu lat. W tym roku po raz pierwszy do głównego raportu dodano o suplement, w którym skupiono się na osobach młodych w wieku 18-34 lata. Ze względu na spore różnice w podejściu do finansów w zależności od momentu życia, w raporcie przeanalizowano również osobno odpowiedzi w grupach: 18-21 lat, 22-24, 25-29 i 30-34.
Badanie “Finanse młodych w czasach niepewności” zostało zrealizowane na zlecenie Autopay przez pracownię badawczą SATISFACE w marcu 2024 r. na reprezentatywnej grupie ogólnopolskiej 818 osób w wieku 18-34 lata metodą CAWI.
Grafiki do pobrania
O Autopay:
Autopay to polska spółka technologiczno-finansowa założona w 1999 roku w Sopocie. Powstała jako wspólne przedsięwzięcie dwóch studentów zafascynowanych nowymi technologiami, którzy do dzisiaj zasiadają we władzach spółki (Andrzej Antoń i Konrad Kucharski). Z usług Autopay korzysta ponad 10 mln osób miesięcznie - płacąc za zakupy przez internet, regulując online swoje rachunki, doładowując telefon online, autoryzując płatność SMSem, płacąc automatycznie za autostrady w Polsce czy kupując elektroniczne winiety do Austrii, Czech, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii i Węgier. Z produktów Autopay korzysta też ponad 50 tys. firm prowadzących biznes online.