Chociaż sprzedaż w 2022 r. wzrosła aż o 31 proc. rok do roku, to w sieci kupuje mniej niż połowa potencjalnych klientów. Bułgarski rynek ma duży potencjał wzrostu w najbliższych latach.
W 7-milionowym kraju z internetu korzysta ośmiu na dziesięciu mieszkańców. Jednak w 2022 r. zakupy online zrobiło zaledwie 44 proc. Niemniej w porównaniu do 31 proc. kupujących w roku w 2019 r., jest to znaczący wzrost. Połowa klientów kupuje raz, dwa razy rocznie, co trzeci klient od trzech do pięciu razy, częściej kupuje co dziesiąta osoba.
Cena jest jednym z najważniejszych elementów podczas zakupów online. Średnia roczna wartość wydatków wynosi 555 euro. 96 proc. klientów kupowało w bułgarskich e-sklepach, co trzeci w krajach Unii, co szósty poza UE. Bułgarzy najchętniej kupują w sklepach niemieckich i tureckich, a także rosyjskich, włoskich i rumuńskich.
Sprzedaż online dopiero się rozpędza
Rynek e-commerce wzrósł o 31 proc. r/r., osiągając wartość 1,6 mld dolarów w 2022 r. Jeszcze w 2019 r. jego wartość wynosiła 0,9 mld dolarów. Wartość e-PKB, czyli udział e-commerce B2C w produkcie krajowym brutto przekroczył 2 proc. (w Europie średnio 5-6 proc.)
Pandemia dała branży handlu internetowego duży impuls rozwojowy. Wiele osób kupiło online pierwszy raz. Cyfrowa transformacja przyspieszyła w takim stopniu, że niektóre sklepy osiągają już połowę sprzedaży detalicznej z e-commerce, także dzięki sprzedaży zagranicznej. Rośnie znaczenie platform handlowych. Co dziesiąta firma sprzedaje wyłącznie przez marketplace, 13 proc. zarówno przez własną witrynę jak i platformy – wynika z ankiety z 2022 r.
70 proc. sprzedawców, zwłaszcza mikroprzedsiębiorstw, nie sprzedawało jeszcze online przed 2020 r. Sklepy spożywcze, jak również zamawianie jedzenia z restauracji czy sieci fast food odnotowały 100 proc. wzrosty zamówień, chociaż już wcześniej rosło zainteresowanie usługami.
Interesy rynku reprezentuje od 2017 r. Bułgarskie Stowarzyszenie E-commerce (BEA) zrzeszające firmy z ekosystemu e-commerce w kraju. Inicjatywy takie jak Digital4Bulgaria wspierają transformację cyfrową w kraju, edukując, tworząc warunki do wymiany wiedzy i doświadczeń.
Dobrze rozwinięty jest szybki internet, także mobilny przez usługi 3G i 4G, a główne sklepy internetowe zachęcają do zakupów przez aplikacje. 60 proc. zakupów online odbywa się na komputerach stacjonarnych, 40 proc. na telefonach komórkowych, zwłaszcza wśród młodszych osób.
Chcesz zdobyć więcej praktycznej wiedzy?
Sięgnij po nasz poradnik dla e-commerce
Pobierz za darmo
Najpopularniejsze sklepy internetowe
Elektronika to największy rynek, który odpowiada za 37 proc. przychodów, drugie miejsce należy do mody (21 proc.), trzecie do sektora żywności i higieny osobistej (20 proc.). Jakie produkty najczęściej kupują bułgarscy klienci? Trzech na czterech zamawiało ubrania i buty, co czwarty artykuły sportowe, co piąty kupował meble, akcesoria domowe i ogrodowe.
Największym graczem pod względem przychodów jest marketplace eMAG.bg (334 mln dolarów w 2022 r.). eMAG to rumuńska firma działająca w Europie Środkowo-Wschodniej, w Bułgarii buduje również fizyczną sieć salonów sprzedaży, dwa sklepy działają w Sofii, trzeci w Płowdiwie, drugim największym mieście kraju. Obuvki.bg zajmuje drugie (43,7 mln), Technopolis.bg trzecie miejsce (41 mln). Łącznie trzy największe sklepy odpowiadają za 37 proc. przychodów e-sklepów – według ecommerceDB.
BEA przygotowało zestawienie 10 sklepów, które są zarejestrowane w Bułgarii, biorąc pod uwagę sprzedaż krajową: Na miejscu pierwszym jest eMAG.bg, następnie Technopolis.bg, Ozon.bg, eBAG.bg, SportDepot.bg, RemixShop.com, Ardes.bg, Ikea.bg, Zora.bg, Decathlon.bg. Łącznie odpowiadają za 20 proc. wolumenu całego rynku B2C w 2021 roku.
Według zestawienia firmy Similarweb.com za maj 2023 r. najczęściej odwiedzaną witryną e-commerce w Bułgarii była platforma ogłoszeniowa Olx.bg, drugie miejsce należy do Bazar.bg, również serwisu ogłoszeniowego, dalej Emag.bg, Alo.bg i Ozone.bg. W kategorii marketplace’ów pierwszy jest Emag.bg, drugi Aliexpress.com, trzeci Amazon.com, nastepnie Kaufland.bg i Amazon.de.
Najpopularniejszą porównywarką cen i produktów jest istniejący od 2006 r. Pazaruvaj.com.
Formy płatności i sposoby dostawy
Za zakupy Bułgarzy najchętniej płacą gotówką przy odbiorze (60 proc.). Chociaż popularność tej metody od czasu pandemii stopniowo spada, to zaufanie do gotówki jest na tyle duże, że serwis ogłoszeniowy Bazar.bg w ogóle nie obsługuje płatności online. Odbiór pieniędzy za transakcje odbywa się wyłącznie przy osobistym spotkaniu lub za pobraniem realizowanym za pośrednictwem firmy kurierskiej.
Co trzeci klient płaci kartą. Rośnie także popularność płatności mobilnych takich jak Mobiano czy Mint, rozwiązania opartego o karty przedpłacone czy amerykańskiego Stripe. Aplikację do natychmiastowych płatności mobilnych uruchomiła także norweska firma Settle, która umożliwia również wysyłkę i odbiór pieniędzmi między użytkownikami. W 2021 r. usługi udostępniła brytyjska firma Paysafe, zajmująca się płatnościami online.
Skoro Bułgarzy najchętniej płacą gotówką za towary, to właśnie dostawa do domu jest najczęściej wybierana przez 64 proc. klientów. Co trzeci klient odbiera zamówienia z punktu kurierskiego, najrzadziej klienci korzystają z opcji Click & Collect, czyli zamówienia online i odbioru w sklepie. Liderem w logistyce jest bułgarska firma euShipments, działająca również na terenie Europy.
Chcesz podnieść konwersję w swoim sklepie?
Uruchom bramkę płatniczą Blue Media
Zacznij pobierać płatności
Źródła:
Capital.bg
Economy.bg
Similarweb.com
European E-Commerce Report 2022
Bułgarskie Stowarzyszenie Handlu Elektronicznego (БЕА) – Beabg.com