Pandemia wywołała boom na zakupy internetowe. Właściciele sklepów online mieli szansę zanotować spektakularne wyniki sprzedażowe. Niestety, inflacja w istotny sposób przyczyniła się do zmiany zachowań zakupowych konsumentów.
Ceny szaleją, a klienci mają coraz większe obawy co do stabilności finansowej swoich gospodarstw domowych. Jak mogą temu zaradzić właściciele e-biznesów?
Główny Urząd Statystyczny poinformował, że inflacja w listopadzie 2022 roku wyniosła 17,4% (r/r). Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do października 2022 roku wzrosły o 0,7%. Najbardziej podrożały ceny żywności i napojów – o 22,3 proc. r/r, nośników energii aż o 36,8 proc. i paliw o 15,5 proc.
Nic nie wskazuje na to, aby inflacja miała w najbliższym czasie spaść. Wysoki poziom cen ma swoje przełożenie na zarządzanie domowym budżetem, a tym samym na zakupy.
Stosunek do finansów inny niż dotychczas
Badanie zlecone przez Blue Media „Finanse Polaków w czasach postpandemicznych 2022” pokazuje, że prawie wszyscy badani odczuli wzrost cen wynikający z inflacji. Połowa respondentów przyznała, że w ostatnim czasie została zmuszona sięgnąć po swoje oszczędności, a jeszcze więcej osób przewiduje taką konieczność w najbliższej przyszłości (57 proc.). Nastąpił również niewielki spadek liczny osób, które robią zakupy przez internet. Jeszcze w 2021 r. aż 94 proc. badanych deklarowało dokonywanie zakupów przez internet. W 2022 na e-zakupy decydowało się 92 proc. badanych. Ci, którzy nadal korzystają z internetowych transakcji, kupują mniej i… inaczej.
Zmiana nawyków zakupowych
Z listopadowego raportu "Zachowania zakupowe Polaków" przeprowadzonego na zlecenie Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska” wynika, że konsumenci nadal zainteresowani są wysoką jakością, jednak ostateczny wpływ na podjęcie decyzji ma cena. O tym, że to właśnie ona ma priorytetowe znaczenie, wyjaśnialiśmy w artykule: W e−handlu liczy się cena.
Z badań wynika również, że konsumenci większą wagę niż wcześniej przywiązują do wyglądu opakowania oraz umieszczonych na nim znaków jakości. Klienci są bardziej świadomi i wymagający. Coraz więcej osób czyta etykiety, analizuje składy produktów, sprawdza opinie o produkcie.
Raport „Teraz Polska” sugeruje również, że w trakcie kryzysu Polacy chcą nabywać produkty i usługi możliwie jak najwyższej jakości, ale w sposób racjonalny, zwracając uwagę na cenę.
Prawie połowa ankietowanych (47,7 proc.) zadeklarowała, że w czasie kryzysu decyduje się na produkty w niższej cenie, a 40,8 proc., że kupuje mniej. Konsumenci częściej kupują produkty o dłuższym terminie przydatności do spożycia oraz zwracają uwagę na kraj pochodzenia produktów. Ponad jedna piąta polskich konsumentów ma obawy, w kwestii dostępności niektórych artykułów, dlatego kupują na zapas.
Potwierdza to informacja branżowego serwisu Hurt&Detal, który poddał analizie dwa raporty: „Prognozy zakupowe w e-commerce na najbliższe miesiące” oraz „Inflacyjne dylematy Polaków. Na czym oszczędzamy w sklepach?”.
W związku z szukaniem oszczędności przez rosnące ceny, Polacy planują ograniczać zakupy w niektórych kategoriach produktowych, a jednocześnie zwiększyć je w innych. Prawie 80% polskich konsumentów szuka zamienników lub tańszych o ok. 20-30% produktów. 40% badanych wskazało również, że oszczędzają na produktach spożywczych.
Inflacja jest więc najbardziej zauważalna podczas codziennych zakupów. Potwierdzają to wyniki innego badania: Deloitte Global State of the Consumer Tracker. Wynika z niego, że tylko jedna piąta nie ograniczała wielkości swoich koszyków zakupowych. Jedynie 7 proc. kupujących decydowało się zakupy marek premium, a co dziesiąty wybierał przede wszystkim produkty znanych i popularnych marek. Niemal w jednej trzeciej przypadków dotyczyły one zakupów spożywczych bądź alkoholowych, a zdecydowanie mniej zakupu odzieży, obuwia i akcesoriów oraz artykułów kosmetycznych.
Z badania Deloitte wynika również, że mniej niż co dziesiąty respondent na poprawę nastroju kupił sobie gadżet elektroniczny lub produkt z kategorii zabawek i towarów hobbystycznych, takich jak książki, gry wideo czy planszowe.
Odwołując się do wcześniejszych analiz serwisu Hurt&Detal okazuje się, że pomimo powszechnego trendu szukania oszczędności w związku z inflacją, konsumenci planują zwiększenie swoich zakupów online w kilku kategoriach:
Co czwarty e-konsument planuje zwiększyć częstotliwość i ilość zakupów online. To głównie kobiety od 18 do 44 lat mieszkające w miastach.
Chcesz zdobyć więcej praktycznej wiedzy?
Sięgnij po nasz poradnik dla e-commerce
Pobierz za darmo
Jak zwiększyć poczucie bezpieczeństwa klientów w trudnych czasach?
Niesprzyjające podejmowaniu decyzji zakupowych czasy wymagają od przedsiębiorców większego zaangażowania, cierpliwości i wytrwałości. Nastały czasy, kiedy o klientów trzeba zawalczyć jeszcze mocniej. Konkurencja również doskonale daje sobie z tego sprawę, dlatego nie ma na co dłużej czekać. Warto wprowadzić do swojego e-sklepu kilka modyfikacji, np.:
Coraz trudniejsza kondycja ekonomiczna klientów ma swoje odzwierciedlenie w e-zakupach. Klienci są nastawieni na oszczędniejsze zarządzanie budżetem i kupowanie tego, co niezbędne. Zdarza się, że pozwalają sobie na okazjonalne zakupy dóbr luksusowych, w celu poprawy nastroju.
Trudno walczyć o utraconą grupę klientów, póki sytuacja gospodarcza nie ulegnie poprawie. Warto jednak spróbować wyżej wymienionych sposobów, które choćby częściowo zrekompensują straty.